اولین پستم در باشگاه در رابطه با این آیه بود :
افی الله شک فاطر السماوات و الارض؟
و پاسخ من بله بود.
مساله ی موجه بودن یا نبودن باور به موجود ماورایی که تکیه گاه حال حاضر جهان است در صورتی که تکامل داروینی را بپذیریم و انسان را محدود به موجود مادی در نظر بگیریم( که فکر میکنم هر دو این فرض ها بسیار قابل دفاع اند) منجر میشود به انتخاب یکی از دو گزاره ی زیر :

1) در زنجیره ی تحولی ژنتیک انسان فشار تکامل کاملا به صورت تصادفی و یا با منشایی نظیر ترس رفته رفته این باور را در انسان ایجاد کرده که به موجود ماورایی باور داشته باشد برای اینکه از ترس رها بودن , تنها بودن وغیره رها شود. مثلا سناریوی جالب قران که میگوید انسان هایی که حتی در حال حاضر مشرکند اگر در کشتی در حال غرق شدن قرار بگیرندبه خدا یگانه متوسل میشوند, موید این نکته است که ترس یک عامل خداباوری است.

2) موجود یکتا و حکیمی طبیعت را انگونه خلق کرده که تکامل موجوداتش به نحوی باشد که زمانی که یک موجود خود اگاه(انسان) پدید آمد به طور طبیعی باور به وجود خدا در وی پدید آید.(ولو به واسطه ی ترس این مکانیزم را در تکامل نهاده باشد.)

هر دو گزاره ی بالا منتج به این نتیجه میشوند : انسان اگر بر اساس طبیعت خود عمل کند به وجود خدا باور می آورد, و همین نتیجه موید همان آیه ی قران هست : ا فی الله شک فاطر السماوات و الارض؟ این سوال قران روی سخنش با دل انسان است نه با عقل او. ادعای قران در اینجا این نیست که استدلال خطاناپذیری برای وجود خدا وجود دارد بلکه ادعایش این است که اگر به درون خود رجوع کنی باور به خدا را خواهی یافت.

این نکته ( : باور به خدا از طبیعت انسان است ) خداباوران را موجه میکند در رابطه با باورشان به وجود خدا.
از طرف دیگر بین دو گزاره ی 1 و 2 ترجیح کاملا قوی ای وجود ندارد. به این معنی که هیچ کدام بر دیگری غلبه ی خیلی زیادی ندارند و از طرف دیگر باور به هر یک از آنها تاثیر منفی و عملی در زندگی انسان نخواهند گذاشت( منهای اینکه باور به گزاره ی 2 آرامش و معنای زندگی را تا حد خوبی در پی خواهد داشت)  بنابرین طبق استدلال بالا من گمان میکنم این دو نتیجه را گرفته ام :

1) آیاتی که دررابطه با وجود خدا هستند مثل افی الله شک … ناظر به طبیعت انسان است و این نوع نگاه به این ایات انها را موجه میکند چرا که اگر ناظر به منطق باشد در وجود خدا شک هست و ایه ای که مشرکان را نکوهش میکند چرا زمانی که از طوفان در دریا رها میشوید باورتان را پس میگیرید از این جهت است که انها خلاف طبیعت انسانی خود عمل کرده اند.

2) خدا باوران به صرف تکامل داروینی موجه اند برای باورداشتن به وجود خدا. البته باید توجه داشت این توجیه ربطی به صادق بودن یا کاذب بودن این باور ندارد.

فهرست مطالب