خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید:
إِنَّا مَکَّنَّا لَهُ فِی الْأَرْضِ وَ آتَیْناهُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ سَبَبا؛ (۱)
ما برای ذوالقرنین امکاناتی فراهم کردیم، [برای این که توسعه پیدا کند و پیش برود،] سببی را برای رشد در اختیار او قراردادیم.
فَأَتْبَعَ سَبَبا؛(۲)
پس او تبعیت کرد.
از مجموع آیات، این چنین برداشت میشود: عمده کسانی که به حرکت در مسیر حق، موفق نمیشوند، مربوط به این است که اگر اسبابی برای رشد آنها فراهم میشود، اقدامهای لازم را در قبال آن انجام نمیدهند. این غفلت (عدم تبعیت از سبب) برای سالک، عیب بزرگی است و باعث میشود زمان را از دست بدهد؛ مثلاً اگر کسی اقبال دل و حال عبادت پیدا کند، هم میتواند هشتاد درصد از آن اقبال استفاده کند و هم میتواند پنج درصد استفاده کند و میتواند اصلا استفاده نکند. در روایتی از نبیّ مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآله آمده است:
إِنَّ لِرَبِّکُمْ فِی أَیَّامِ دَهْرِکُمْ نَفَحَاتٍ أَلَا فَتَعَرَّضُوا لَهَا؛ (۳)
همانا در ایام زندگیتان نفحاتی [از جانب حق تعالی به سوی شما] میوزد. آگاه باشید و خود را در معرض آنها قرار دهید.
کمتر کسی است که سبب را متابعت کند. اشخاص، اوقات را در این زمینه از دست میدهند؛ امّا ذوالقرنین از امکانات به نحو احسن استفاده کرد. خلاصه این که همّت گماشت، عزم کرد و بهره برد.
[۱] . سوره کهف، آیه ۸۴.
[۲] . سوره کهف، آیه ۸۵.
[۳]. بحار، ج ۶۸، ص۲۲۱
منبع:http://bonyadhad.ir/5182