بسم الله
بله! اگر نوشتن آسان بود، فردوسی علیه الرحمه بسی رنج نمی برد در این سال سی. حالا نه اینکه کل سختی برای نوشتن باشد، که نیست، ولی خب یک ذره اش هم اگر باشد، همان هم خیلی می شود دیگر. القصه، آمدم مقدمه بنویسم برای این مطلبی که می خوانید، دیدم مقدمه آنچنانی ندارد. یعنی همه اش اصل مطلب است. برای همین گذاشتمش همین طوری بماند. باشد که مقبول افتد.
یک تجربه ای که چند سال است هی تکرار می شود، این ست که هربار ماه رمضان که جزخوانی می کنم، یک سری آیه جدید توی قرآن می بینم. نه اینکه آیه ها قبلا آنجا نباشندها، هستند، همان جا و به همان ترتیب همیشه. منتها این بار یک طور دیگر می شوند. یک جوری ته ذهن و دلم را یک تکانک کوچکی می دهند، و توجه ام را بیشتر جلب می کنند. خب اوایل فکر می کردم که لابد بی توجه خوانده ام دفعه پیش که این آیه به این قشنگی را ندیده ام دیگر. یکی از دلایل ش هم واقعا همین بوده ها، ولی یک دلیل دیگر هم به ذهنم آمد که برویم پاراگراف بعدی تا تعریف کنم.
بله داشتم می گفتم. امسال یک دلیل دیگر به ذهنم آمد. شاید آمدن این دلیل به ذهنم هم خودش معلول همین دلیل بوده باشد، نمی دانم. به هر حال، این دلیل، این است. ما در مغز عزیزمان، با استفاده از ابزارآلاتی به تحلیل رخدادها و اتفاقات اطرافمان می نشینیم. حالا وقتی در یک سال، کلی اتفاق برای ما می افتد و کلی تجربه و علم کسب می کنیم یعنی وقت تحلیل که می رسد با ابزارهای متفاوتی به یک رخداد یکسان نگاه می کنیم. بنابراین تحلیل متفاوتی از آن می توانیم ارائه بدهیم و تصمیمات متفاوتی می توانیم بگیریم. با این دلیل، به نظر می رسد وقتی که همین متن قرآن را با تجربیات انباشته سنین مختلف می خوانیم، در تحلیل و دریافت هایمان تغییرات محسوسی می تواند رخ بدهد.
یک مثال کتاب-محور شخصی اش می شود اینکه من در سنین کودکی تا جوانی، خوره کتاب بودم و داستانی نبود که بگیرم و دو روزه دخل اش را نیاورم. یکی از کتاب هایی که خواندنش خیلی طول کشید، کتاب ماموریت فراموش شده مرحوم آسیموف بود. این کتاب در رده بندی جزو رمان های نوجوانان و جوانان رده بندی شده بود ولی من تلاش داشتم تا در سن ده دوازده سالگی بخوانمش. هربار هم حمله می کردم ناموفق و سپر شکسته برمی گشتم. متن کتاب یک طوری بود. یعنی انگار که اصلا ترجمه اش نکرده بودند! این کتاب ماند تا من به سن مخصوصش رسیدم. از کجا فهمیدم؟ خب هرسال این حمله را تکرار می کردم. خواندن این کتاب شده بود هدف. نمی توانستم تحمل کنم که یک کتاب انقدر سخت خوان باشد که من از پسش برنیایم. خلاصه که کتاب را خواندم و لذتش را بردم، ولی وقتی توانستم که سنم به یک سن درست و حسابی رسید.
به نظرم، شاید یکی از دلایلی که در احادیث تاکید شده که فلان سوره را در فلان شب بخوانید یا بر خواندن فلان سوره و فلان آیات، مداومت بدهید، همین باشد که لا به لای تجربیات روزانه، این آیات اثرشان را بر روح و جانت بگذارند. که وقتی ابزار جدیدی قرار است به تحلیل های روزانه مغز ما اضافه بشود، یک وقت آیه های مهم را نادیده نگیریم.
همین دیگر، خواستم بگویم که متن قرآن یکی ست ولی آدمی که قرآن را می خواند مدام در حال تحویل و تحول است. بنابراین هربار یک چیز نویی از قرآن می فهمد و یکی از علل تاکیدات موکد مداومت بر تلاوت قرآن شاید همین ست.
پ‌ن: کامنت خانم آیه به من فهماند که نه مثل اینکه این تنها یک تجربه شخصی نبوده. برای دیدن کامنت به انجمن گفت و گو و نوشته نانودعا مراجعه کنید.