سومین نشست باشگاه قرآنی نور
سوره مبارکه شمس
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم
وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿١﴾ وَالْقَمَرِ إِذَا تَلاهَا ﴿٢﴾ وَالنَّهَارِ إِذَا جَلاهَا ﴿٣﴾ وَاللَّیْلِ إِذَا یَغْشَاهَا ﴿٤﴾ وَالسَّمَاءِ وَمَا بَنَاهَا ﴿٥﴾ وَالأرْضِ وَمَا طَحَاهَا ﴿٦﴾ وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿٧﴾ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿٨﴾ قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا ﴿٩﴾ وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا ﴿١٠﴾ کَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا ﴿١١﴾ إِذِ انْبَعَثَ أَشْقَاهَا ﴿١٢﴾ فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْیَاهَا ﴿١٣﴾ فَکَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَیْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاهَا ﴿١٤﴾ وَلا یَخَافُ عُقْبَاهَا ﴿١٥﴾
خداوند انسان را از جایی به نام دنیا آفرید و در نهایت هم به آخرت میرسیم. بین دنیا و آخرت فاصله ای تعریف میشود که ما هر چه به دنیا نزدیک شویم یعنی به فانی نزدیک شده ایم و اگر به آخرت نزدیک شویم یعنی به باقی نزدیک شده ایم .
مراحل سه گانه ی تقوا (معنای تقوا):
- ایمان و عمل صالح
- انجام کارهای خوب و بهتر (اعمال ثواب )
- احسان و نیکوکاری
تدبر به معنای فهم تدبیر و عمل کردن به آن میباشد.
علامه طباطبایی در باب تقوا فرموده اند که تقوا با اخلاق رابطه دارد و اخلاق هم با توحید رابطه دارد. پس اگر کسی به دنبال تقوا هست باید به این سه کلمه نزدیک شود و در نهایت و غایت فقط به یک چیز برسد و آن چیزی نیست جز معبود یگانه .
انسان برای حرکت کردن با دو کشش مواجه است یکی کشش به سمت بالا و نزدیک شدن به باقی و دیگری کشش به سمت پایین و نزدیک شدن به فانی. پس یک چیزی این وسط وجود دارد که راه حرکت را برای ما آشکار میکند. شر چیزی است که فاصله باقی و فانی را از هم زیاد کرده و خیر چیزی است که این فاصله را کم میکند و آن چیزی که در انسان وجود دارد که تفاوت بین خیر و شر را تشخیص دهد چیزی نیست جز عقل. خروجی عقل و دستوری که صادر میکند را به آن الهام میگوییم و این الهام نیز به دو شاخه تقسیم بندی میشود 1. تقوا که همان انجام واجبات است 2. فجور یا محرمات (به معنای انجام ندادن کارهای نادرست)
اگر کسی بخواهد خودش را چک کند که فکرهایی که در سرش میچرخد جزء فکرهای شیطانی است یا جزء الهامات قرار میگیرد باید به قرآن مراجعه کند زیرا قرآن تنها گزاره ی عقلانی موجود میباشد. این در صورتی است که قرآن در میان ما بسیار مهجور واقع شده است. ما برای زندگی کردن درست و سالم نیاز به یک عقبه ای از قرآن داریم که در زندگی روزمره و کارهای روتین از آن بهره ببریم و این لازمه زندگی میباشد.
دو وظیفه در قرآن تعریف شده است : 1. انس 2. تدبر.
سوره شمس دارای سه وجه ست : 1) طبیعت 2) فرد 3) جامعه و با توجه به اینکه میدانیم کل یک سوره با هم در ارتباط است پس میفهمیم که این سه وجه با هم رابطه تنگاتنگ دارند.
هر چیزی سه لایه دارد : عمل، صفت و اعتقاد (برای مثال با عمل کردن رفتارها به صفات میرسیم. این یک نوع روش تدبری میباشد.) یا یک روش تدبری دیگر این است که مثلا میگویند فلان سوره یا آیه برای چه چیزی خوب است، تفکر به اینکه چرا این سوره نام برده شده و سوره دیگری نه، می تواند روش خوبی برای تدبر باشد.